Aanleiding tot het onderzoek vormt de voorgenomen woningbouw op een perceel land ten zuiden van de Hemerterweg bij Lellens (gem. Ten Boer). De bouwwerkzaamheden zullen zich in grote lijnen beperken tot de locatie waar voorheen ook een boerderij stond. Omdat de realisatie van deze plannen gepaard gaat met verstorende ingegrepen in de bodem, dienen voorafgaand hieraan de archeologische waarden in en om de onderzoekslocatie vastgesteld te worden. In opdracht van Ingenieursbureau MUGte Groningen heeft Archaeological Research & Consultancy (ARC bv) het archeologisch onderzoek uitgevoerd. Het archeologische veldwerk, een inventariserend veldonderzoek door middel van grondboringen en een oppervlaktekartering, werd verricht op 7 februari 2006.Conclusie:Het inventariserend veldonderzoek (IVO) dient ertoe, het voorgestelde verwachtingsmodel te verifieren en met veldwaarnemingen te completeren. Uit de boringen blijkt dat er geen duidelijke cultuurlagen aanwezig zijn. Alleen de laag met fosfaat tussen 150 en 130 cm beneden maaiveld heeft een antropogene oorsprong. Bestudering van de bodemopbouw geeft aan dat, in tegenstelling tot de veronderstelling van Miedema (2002), het terrein geen deel heeft uitgemaakt van de oude wierde. Er zijn geen terplagen in de boringen aangetroffen. De terpafgravingen uit het begin van de 20e eeuw hebben niet op dit terreindeel plaatsgevonden. De fosfaatrijke laag op 150 cm beneden maaiveld moet daarom worden gezien als overblijfsel van de ‘valge’. Dit is het terrein direct naast een eigenlijke wierde gelegen waar niet werd gewoond maar wel activiteiten plaatsvonden, zoals akkerbouw of veehouderij.Het aangetroffen fosfaat is het gevolg van bemesting. In de boringen zijn geen aanwijzing gevonden voor cultuurresten uit de Nieuwe Tijd. Doordat een deel van de boerderij nog op het terrein staat en van het afgebroken deel nog het puin en fundamenten aanwezig zijn, was het niet mogelijk het huisterrein zelf, in de noordoosthoek, te onderzoeken.Er zijn twee aspecten die verder onderzoek vereisen. Ten eerste de valge: de valgelaag zelf zal weinig nieuwe gegevens opleveren. Hooguit kunnen off-site structuren van erfscheidingen als afrasteringen en sloten worden aangetroffen. Het is echter goed mogelijk dat onder deze valgelaag sporen zoals greppels, sloten, kuilen en waterputten aanwezig zijn uit vroegere perioden van de naastgelegen terpbewoning.In deze grondsporen zijn vondsten te verwachten die meer over de wierde Hemert kunnen vertellen, terwijl de sporen zelf ons informatie kunnen verschaffen over de activiteiten die hier plaatsvonden.Het tweede aspect betreft de bebouwing: het is goed mogelijk dat er in de bodem onder de overblijfselen van de recente bebouwing nog resten van de funderingen van de vroegste gebouwen bevinden. Onderzoek daarnaar zou inzicht kunnen geven in de bouwgeschiedenis van de woning en bijgebouwen alsmede hun mogelijke voorgangers. Hierover is momenteel nauwelijks iets bekend.
Date: 07-02-2006 (aanvang onderzoek)
Date: 2006
