Antea Group heeft in mei/juni 2016 een archeologisch onderzoek uitgevoerd. Het onderzoek heeft bestaan uit een archeologisch bureauonderzoek en inventariserend veldonderzoek door middel van boringen (verkennende fase), dit in het kader van een bestemmingsplanwijziging van het plangebied aan de N225 en N226 te Leersum, gemeente Utrechtse Heuvelrug. Ter hoogte van de rotonde wordt een bypass ten noordoosten van de reeds bestaande rotonde aangelegd. Voor de aanleg dient het bestemmingsplan te worden gewijzigd. In het kader hiervan worden diverse deelonderzoeken uitgevoerd, waaronder archeologie. Uit het archeologisch bureauonderzoek blijkt dat de mogelijkheid op het aantreffen van resten vanaf het neolithicum middelhoog ingeschat kan worden. Hoewel in de directe omgeving veel vindplaatsen resten daterend vanaf het neolithicum aanwezig zijn, lijkt de grens van het gebruik van het landschap meer naar het oosten toe te liggen. Archeologische resten kunnen echter niet worden uitgesloten, gezien het plangebied in een zone ligt waar doorgangsroutes langs en over de heuvelrug elkaar kruizen. Deze zelfde wegen kunnen in het recente verleden echter ook voor verstoring hebben gezorgd (asfalteringswerkzaamheden, kabels en leidingen). In hoeverre de bodem in tact is tussen de weg en de huidige ‘Donderberg’ is eveneens niet bekend. Om inzicht te verkrijgen in de opbouw en de intactheid van de bodem is een inventariserend veldonderzoek door middel van boringen uitgevoerd (verkennende fase). Hieruit blijkt dat de bodem in het plangebied voornamelijk uit dekzand bestaat. Hieronder liggen grovere zanden van de stuwwal. In het zuidelijk deel blijkt de bodem verstoord en worden geen archeologische resten meer verwacht. In het noordelijk deel zijn (deels) intacte podzolbodems aangetroffen, hoewel kabels en leidingen lokaal voor verstoring van het bodemprofiel hebben geleid. Vooralsnog zijn in het noordelijk deel de minste bodemingrepen gepland, het gaat met name om een klein deel van de bypass (circa 50 m) langs de weg. Het is aannemelijk dat de bodem direct langs de weg reeds verstoord is door de werkzaamheden tijdens de aanleg. Op basis hiervan en de huidige plannen adviseren wij geen vervolgonderzoek voor archeologie. Mochten binnen het noordelijk (groene) deel van het plangebied grotere grondwerkzaamheden dan nu voorzien zijn worden uitgevoerd, dan wordt geadviseerd een karterend booronderzoek uit te voeren. Met dit onderzoek kunnen archeologische lagen, vindplaatsen met een zeer hoge dichtheid aan sporen en vondsten en vuursteenstrooiingen in kaart worden gebracht. Vindplaatsen met een lage tot matige vondsten- en sporendichtheid en/of waarvan de vondstlaag (deels) is opgenomen in de bouwvoor kunnen doorgaans niet met een karterend booronderzoek worden aangetoond. Ook puntvondsten (zoals rituele deponeringen, begravingen, grafheuvels) zijn doorgaans niet met een booronderzoek te traceren.De gemeente Utrechtse Heuvelrug heeft aangegeven in te stemmen met het selectieadvies. Wel voegt de gemeente toe dat: ‘de top van de BC-horizont in het noordelijk deel op 0,5 m onder maaiveld ligt. Indien de werkzaamheden rond het verleggen van het fietspad in de groene zone dieper gaan dan 50 cm onder maaiveld is mogelijk een archeologisch vervolgtraject noodzakelijk. Dit zal afhangen van de omvang van de werkzaamheden. Indien de werkzaamheden langs de weg (50 bij circa 3 m) dieper gaan dan de onderkant van het kabelbed (naar schatting 70 cm) is mogelijk een archeologisch vervolgtraject noodzakelijk.De vorm van een eventueel vervolgtraject is afhankelijk van de omvang en aard van de werkzaamheden. Ik ga er echter vanuit dat de werkzaamheden de voornoemde grenzen niet zullen overstijgen.’
Antea Group Archeologie 2016/64
