ADC ArcheoProjecten heeft in mei en juni 2016 een bureauonderzoek en inventariserend veldonderzoek uitgevoerd op de locatie Zijl 2 te Vuren. De aanleiding van het onderzoek is de voorgenomen sloop van een deel van de huidige bebouwing en de bouw van twee woningen.Op basis van het bureauonderzoek werd verwacht dat in de oeverafzettingen van de Spijkse meandergordel en de Waal archeologische waarden aanwezig konden zijn: in de oeverafzettingen van de Spijkse meandergordel van de IJzertijd tot en met de Middeleeuwen en in de oeverafzettingen van de Waal uit de Middeleeuwen en Nieuwe tijd. Een eventuele vindplaats zal zich manifesteren als een archeologische laag. Dit betreft een humeuze, ontkalkte laag met fragmenten aardewerk, houtskool, fosfaatvlekken en andere indicatoren. De oeverafzettingen van de Spijkse meandergordel worden op 2 à 3 m –mv verwacht en de oeverafzettingen van de Waal vanaf het maaiveld tot ca. 1 m –mv.Het plangebied bevindt zich dichtbij een locatie van een vroegere dijkdoorbraak en daarom moet rekening worden gehouden met zogenoemde overslaggronden. Deze bestaan uit grof zand en grind. Vermoedelijk heeft de dijkdoorbraak in de Late Middeleeuwen of Nieuwe tijd plaatsgevonden en mogelijk zijn hierbij de oeverafzettingen verstoord geraakt.Teneinde bovengenoemde verwachting te toetsen en waar nodig aan te vullen is in het westelijk deel van het plangebied, waar bouwactiviteiten zullen plaatsvinden, een gecombineerd verkennend en karterend booronderzoek uitgevoerd. Dit onderzoek bestond uit zes boringen tot ca. 300 cm – mv, die verspreid over het plangebied zijn gezet. Het oostelijk deel dat ingericht zal worden als tuin is niet verder onderzocht.Uit het booronderzoek blijkt dat in de ondergrond van het westelijk deel van het plangebied zich oeverafzettingen van de Spijkse meandergordel bevinden, afgedekt met komafzettingen, die op zijn beurt weer worden afgedekt door een pakket oeverafzettingen van de Waal. De top van de oeverafzettingen van de Waal is als gevolg van een dijkdoorbraak vermengd geraakt met grof zand en het grind (overslaggronden). De top van de oeverafzettingen is tot een diepte van 20-70 cm omgewerkt, dit is de huidige bouwvoor. In de oeverafzettingen van zowel de Spijkse meandergordel en als van de Waal is geen archeologische laag aangetroffen.Tijdens het booronderzoek is ook een reeds uitgegraven kabelsleuf onderzocht. In de vrijgekomen grond zijn twee fragmenten aardewerk gevonden: een fragment roodbakkend aardewerk uit de Late Middeleeuwen of Nieuwe tijd en een fragment witbakkend aardewerk uit de Nieuwe tijd. De vondsten zijn mogelijk van elders afkomstig (meegevoerd tijdens de dijkdoorbraak of opgebracht tijdens bemesting van het gebied). Er is geen sprake van een vondstconcentratie die kan duiden op de aanwezigheid van een archeologische vindplaats.Op grond van het ontbreken van ontbreken van een archeologische laag in de aanwezige oeverafzettingen adviseert ADC ArcheoProjecten om het westelijk deel van het plangebied vrij te geven voor de voorgenomen ontwikkeling, omdat binnen dit terreindeel geen archeologische vindplaats wordt verwacht. Het is echter niet volledig uit te sluiten dat binnen het onderzochte gebied toch nog archeologische resten voorkomen. Het verdient daarom aanbeveling om de uitvoerder van het grondwerk te wijzen op de plicht archeologische vondsten te melden bij de bevoegde overheid, zoals aangegeven in artikel 5.10 van de Erfgoedwet.Het oostelijk deel van het plangebied zal worden ingericht als tuin. Eventuele bodemingrepen zullen niet dieper reiken dan de bouwvoor. Daarom is dit terreindeel niet onderzocht middels een booronderzoek. De archeologische verwachting dient hier derhalve te worden gehandhaafd. Indien wordt afgeweken van de genoemde bestemming wordt alsnog een inventariserend veldonderzoek noodzakelijk geacht.
Zijl 2 te Vuren (gemeente Lingewaal)
Een Bureauonderzoek en Inventariserend Veldonderzoek in de vorm van een verkennend en karterend booronderzoek
