RAAP Archeologisch Adviesbureau heeft in september 2009 een inventariserend veldonderzoek, verkennende fase uitgevoerd op 6 locaties in de Westerschelde in verband met de voorgenomen verruiming van de Westerschelde.
- Drie van de zes locaties blijken in het geheel geen archeologische resten te bevatten;
- Eén locatie bevat slechts losse, gestorte of verloren stenen (5_12);
- Op één locatie bevindt zich een recent ankerblok (13-04);
- Op één locatie bevindt zich een recent scheepswrak van een stalen roeiersloep of vlet. Dit betreft vermoedelijk een recent scheepswrak (31_21).
Locatie 5_12 Op de sonar- en multibeambeelden van het opwaterfase-onderzoek zijn op deze locatie uitsteeksels op een verder vlakke bodem waargenomen in een gebied van circa 9 x 2 m. Deze locatie is als eerste geïnspecteerd, op 14 september 2009. Over een gebied van circa 10 bij 5 m (centrumcoördinaat 43.310/375.655) werden gebroken bakstenen aangetroffen, een afgebroken gezaagde balk van 50 cm lengte, 20 cm breedte en 15 cm dikte en een basaltblok van circa 30 x 40 cm. Alle voorwerpen lagen los op de bodem en bij sonderen met een prikijzer bleken zich daarin geen obstakels te bevinden. Een baksteen is meegenomen voor determinatie. Het gaat om een halve baksteen met mortelsporen van 5,5 cm dikte en 10 cm breedte en een afgebroken lengte van 12 cm. De baksteen is mogelijk oud (vanaf de 14e-15e eeuw). Waarschijnlijk betreft het verspoeld materiaal of een losse stapel gestort of verloren materiaal. Mogelijk zijn de bakstenen afkomstig van het verdronken dorp Vreemdijke (Vroondijk) dat in 1488 door storm en inundatie en in 1601 door een storm is verdronken (Kuipers, 2004).
Locatie 12_07 Op de sonarbeelden van het onderzoek uit de opwaterfase is een diepe geul met meerdere contacten te zien waarnaast twee parallelle sporen zichtbaar zijn. Tijdens de inspectie op 15 september bleek het te gaan om een aantal uit de grond stekende of opgewoelde veenlagen en veenbrokken. Er zijn geen antropogene voorwerpen aangetroffen. De mogelijkheid bestaat dat het hier om een -ten tijde van het opwaterfase-onderzoek- vers ankerspoor ging, wellicht van een zgn. ‘deltaflipper’.
Locatie 12_11 Op de sonar- en multibeambeelden van het opwaterfase-onderzoek is een verdieping van circa 4 x 4 m te zien waarbinnen zich een scherp begrensd dieper, lineair spoor bevindt. Bij de inspectie op 16 september is echter niets anders aangetroffen dan een natuurlijke zandbodem met kleirandjes en enig reliëf. Op de beelden van de sectorscanner zijn de contouren van de op de multibeambeelden zichtbare fenomenen nog wel ongeveer zichtbaar. De reliëfverschillen bleken tijdens de inspectie echter maximaal 15 cm te zijn. Het vermoeden bestaat dat tussen januari en september 2009 afvlakking heeft plaatsgevonden. Er zijn geen antropogene voorwerpen aangetroffen.
Locatie 13_04 Op de multibeambeelden van het vooronderzoek was hier een verhoging van ongeveer 2 m te zien in de vorm van een bult. Gezien de techniek van het opnemen van multibeam kon het hier gaan om een vierkant blok, een afgeronde bult of juist een smallere paal. De sonarbeelden leken te wijzen op een langwerpig contact met een sterke reflectie naast los antropogeen afval. Bij de inspectie op 17 september bleek hier een oud betonnen ankerblok te liggen, mogelijk het ankerblok van een voorganger van boei Westerschelde 81A, dat daar nu ligt. Andere antropogene voorwerpen zijn niet aangetroffen.
Het ankerblok heeft vanuit archeologisch oogpunt geen waarde, maar zal wel een baggerobstakel vormen. De coördinaten van het blok zijn 73.218/377.242.
Locatie 13_06 Op de multibeambeelden van het onderzoek in de opwaterfase was hier een verdieping te zien in de waterbodem die min of meer een schipvorm had. Binnen die vorm -geïnterpreteerd als een onnatuurlijk rechte geulstructuur- waren op de sonarbeelden enkele contacten te zien. Het fenomeen lag zeer dicht tegen het talud van de oever aan. Bij de inspectie op 18 september bleek het te gaan om een aantal steile kleiranden en kleiblokken. Vermoed wordt dat hier in het verleden een schip op de wal is gelopen, en dat dit de ‘indruk’ van de boeg van dat schip is.
