Inleiding In opdracht van de gemeente Beekdaelen heeft RAAP in november en december 2021 een archeologisch bureauonderzoek uitgevoerd voor deelgebied 1 (Klein-Haasdal) en deelgebied 2 (Bekerbaan). Daarnaast heeft er een archeologisch bureauonderzoek en verkennend booronderzoek plaatsgevonden in deelgebied 3 (waterbuffer). Alle deelgebieden bevinden zich in Schimmert (gemeente Beekdaelen). Door de aanwezigheid van vele kabels en leidingen kon in deelgebieden 1 en 2 geen verkennend booronderzoek uitgevoerd worden. In deelgebieden 1 en 2 zal een nieuw regenwaterriool aangelegd worden. Daarnaast zullen hier de trottoirs en de rijbanen vernieuwd worden. In deelgebied 3 zullen graafwerkzaamheden plaatsvinden om een waterbuffer te realiseren. De exacte omvang van de bodemingrepen is vooralsnog niet bekend. Wel zullen zij een groot deel beslaan van de totale omvang (54.765 m²) van deze gebieden. De ingrepen zullen een diepte hebben van circa 60 tot 400 cm –mv. Het onderzoek vond plaats in het kader van een omgevingsvergunning. Bureauonderzoek Op basis van het bureauonderzoek blijkt dat het plangebied zich bevindt op een groot aaneengesloten plateauterras dat tijdens het vroeg pleistoceen is gevormd. Op dit plateauterras is tijdens de laatste ijstijd (weichselien) löss op afgezet. Door de afzetting van deze löss is er een micro-reliëf ontstaan met droogdalen, lösswanden en een holle wegen. In de löss hebben zich van oorsprong brikgronden gevormd. In en in de directe omgeving van het plangebied bevinden zich verschillende historische dorpskernen of bewoningsclusters, waarvan de bewoningskernen Cruys, Oensel en Klein Haesdal zich in het plangebied bevinden. Tijdens archeologische onderzoeken zijn nabij het plangebied resten aangetroffen uit de steentijd (vuurstenen klingen en afslagen) en nederzettingsresten uit de ijzertijd en/of Romeinse tijd. Op de Tranchotkaart uit 1805 bevinden de deelgebieden 1 en 2 zich op de locatie van historische wegen. Langs deze wegen bevinden zich de diverse historische dorpskernen (boerderijen met boomgaarden, tuinen) met akkerlanden. In deelgebied 3 bevonden zich op de historische kaarten verschillende boomgaarden en akkers. Vanaf begin 20ste eeuw breidden de historische kernen uit, waardoor Oensel, Cryus, Schimmert en Klein Haesdal langzaam aan elkaar groeiden. In of direct aan het plangebied bevinden zich verschillende rijksmonumenten en MIPobjecten. Booronderzoek Uit het verkennend booronderzoek is gebleken dat in deelgebied 3 (waterbuffer) voornamelijk onverstoorde brikgronden of restanten van brikgronden voorkomen. In de hoogst gelegen gebieden, voornamelijk in het noordwestelijk deel van het deelgebied, bevindt zich onder de 20 tot 30 cm dikke bouwvoor direct de Bt-horizont. Richting het noorden en richting het zuidwesten loopt het maaiveld af. In deze zones, op de lösswand, bevindt zich onder de 20 tot 50 cm dikke bouwvoor eerst een laag colluvium (dikte tussen de 20 en 180 cm) en daaronder voornamelijk de BC-horizont (of zwak ontwikkelde Bt-horizont) en bij twee boringen (boringen 2 en 21) de C-horizont. In het laagst gelegen gebied, het droogdal, bevindt zich geen colluvium. Onder de 20 cm dikke bouwvoor bevindt zich hier direct een (deels verstoorde) BC-horizont. Gespecificeerde verwachting  Deelgebied 1: Klein-Haasdal te Schimmert o In dit deelgebied geldt een hoge verwachting voor nederzettingsresten en resten van randactiviteiten uit het neolithicum t/m de volle middeleeuwen en een hoge verwachting voor nederzettingsresten, resten van randactiviteiten en een weg uit de late middeleeuwen en nieuwe tijd. De gaafheid van de resten kan slecht tot goed zijn.  Deelgebied 2: Bekerbaan te Schimmert o In het noordelijk deel van de Bekerbaan geldt een hoge verwachting voor kampementen uit het midden paleolithicum t/m mesolithicum, een hoge verwachting voor nederzettingsresten en resten van randactiviteiten uit het neolithicum t/m de volle middeleeuwen en een hoge verwachting voor nederzettingsresten, resten van randactiviteiten en een weg uit de late middeleeuwen en nieuwe tijd. De gaafheid van de resten kan slecht tot goed zijn. o In het centrale deel van de Bekerbaan worden voornamelijk nederzettingsresten verwacht uit de late middeleeuwen en nieuwe tijd. Wel kunnen in deze zone nog diepe grondsporen aanwezig zijn uit het neolithicum t/m de volle middeleeuwen. De gaafheid van de archeologische resten kunnen slecht tot goed zijn. o In het zuidelijk deel van de Bekerbaan geldt een hoge verwachting voor kampementen uit het midden paleolithicum t/m mesolithicum, een hoge verwachting voor nederzettingsresten en resten van randactiviteiten uit het neolithicum t/m de volle middeleeuwen en een hoge verwachting voor nederzettingsresten, resten van randactiviteiten en een weg uit de late middeleeuwen en nieuwe tijd. De gaafheid van de resten kan slecht tot goed zijn.  Deelgebied 3: Waterbuffer te Schimmert o In dit deelgebied geldt een hoge archeologische verwachting voor nederzettingsresten en resten van randactiviteiten uit het neolithicum t/m de volle middeleeuwen en een hoge verwachting voor resten van randactiviteiten uit de late middeleeuwen en nieuwe tijd. In dit deelgebied hebben de resten vermoedelijk een matige tot goede gaafheid. Advies Voor het deelgebied 1 (Klein-Haasdal) wordt geadviseerd om een vervolgonderzoek plaats te laten vinden in de vorm van een archeologische begeleiding wanneer de werkzaamheden dieper gaan dan het wegdek. Voor het deelgebied 2 (Bekerbaan) wordt voor verschillende zones een vervolgonderzoek geadviseerd, in de vorm van een archeologische begeleiding, wanneer de werkzaamheden dieper gaan dan het wegdek. Daarnaast wordt ook geadviseerd om een aantal zones vrij te geven aangezien hier door de diepere ligging van de weg, t.o.v. het oorspronkelijke maaiveld, alleen nog maar zeer diepe grondsporen verwacht worden. Voor het deelgebied 3 (waterbuffer) wordt geadviseerd, wanneer de werkzaamheden dieper gaan dan 10 cm boven de top van de brikgronden, om een proefsleuvenonderzoek of een intensieve archeologische begeleiding te laten plaatsvinden. Voorafgaand aan het archeologisch proefsleuvenonderzoek of intensieve/extensieve begeleidingen dient een, door het bevoegd goedgekeurd, Programma van Eisen (PvE) aanwezig te zijn. Indien bij de uitvoering van de werkzaamheden, in de vrijgegeven gebieden of in de zones waar de werkzaamheden ondieper gaan dan 10 cm boven top van de brikgronden, onverwacht archeologische resten worden aangetroffen, dan is conform artikel 5.10 van de Erfgoedwet aanmelding van de desbetreffende vondsten bij de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap c.q. de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed verplicht (vondstmelding via ARCHIS). Dit rapport geeft (selectie)adviezen. Het is aan de bevoegde overheid, de gemeente Beekdaelen, deze al dan niet over te nemen in de vorm van een (selectie)besluit.