Eindrapportage archeologisch vooronderzoek (5934.001) Huigensstraat 2 te Gendt

Gespecificeerde archeologische verwachting Vanuit het bureauonderzoek is er een hoge verwachting kans voor het aantreffen van archeologische resten. Op basis van de eerder verzamelde landschappelijke gegevens blijkt dat het plangebied binnen de meandergordel/stroomgordel van Zandvoort/Baal ligt. Deze meandergordel was actief van circa 1190 tot 250 voor Chr. (Midden-Bronstijd tot Midden-IJzertijd). Met het ontstaan van de meandergordel/stroomgordel van Zandvoort/Baal, en daarmee de vorming van hoger gelegen kronkelwaardruggen, oeverwallen en crevassen, kreeg het plangebied wel een gunstige ligging voor bewoning. Ook na de actieve fase van de meandergordel/stroomgordel van Zandvoort/Baal bleven de hooggelegen kronkelwaardruggen, oeverwallen en crevassen, ten opzichte van hun omgeving, beter geschikt als bewoningslocatie. De ligging op een oeverwal dan wel een kronkelwaardrug gaf de beschikking van voldoende areaal bouwland (akkergronden) en het houden van vee, en daarmee de ontwikkeling van een nederzetting((s)complex). Na bedijking van de Waal (Waaldijk) is deze meerdere malen doorgebroken tijdens perioden van hoogwater, waardoor het plangebied waarschijnlijk bedekt raakte met een laag overslagmateriaal/dijkdoorbraakafzettingen. Geraadpleegd historisch kaartmateriaal laat zien dat het plangebied in de 18e eeuw tot een bosperceel/hakhoutbos behoorde. Vanaf begin 19e eeuw werd het gebied voor agrarische doeleinden gebruikt. De ontwikkeling van het industrieterrein, waar het plangebied deel van uitmaakt, is pas in de tweede helft van de 20e eeuw tot ontwikkeling gekomen. De kans op het aantreffen van restanten van historische bouwwerken/bebouwing uit de Nieuwe tijd (bijvoorbeeld in de vorm van muurresten/funderingen) wordt daarom minder waarschijnlijk geacht.   Resultaten inventariserend veldonderzoek De resultaten van het inventariserend veldonderzoek (IVO, gecombineerd verkennende en karteren-de fase) bevestigd de ligging binnen de meandergordel/stroomgordel van Zandvoort/Baal, echter specifiek bevindt het plangebied zich binnen een restgeul die verland is tijdens de actieve fase van de ten zuiden gelegen rivier de Waal en voordat bedijking plaatsvond. De top van de restgeulafzettingen is ontgraven, ten behoeve van de huidige inrichting van het terrein dan wel voor de bouw van de voormalige open loodsen/schuren waar het plangebied deel van heeft uitgemaakt. In het zuidwestelijke deel van het plangebied is juist in het onderste deel van de restgeulafzetingen, tussen circa 160 en 200 cm -mv, archeologisch vondstmateriaal aangetroffen. Het gaat om vijf fragmenten handgevormd en met potgruis gemagerd aardewerk en drie stukken dierlijk bot. Het betreft hier waarschijnlijk een dumpzone met een datering in de Vroeg-Romeinse tijd (inheems Romeins). Een mogelijke nederzetting dan wel een huisplaats moet wellicht gezocht worden niet ver ten zuidwesten van het plangebied, op de hoger gelegen oeverwal langs de rivier de Waal.

Conclusie Op basis van de geleverde onderzoeksinspanning en de daarbij aangetroffen archeologische indicatoren wordt geconcludeerd dat er sprake is van een dumpzone met afvalmateriaal, afkomstig van een vermoedelijk nabijgelegen nederzetting dan wel een huisplaats uit de Vroeg-Romeinse tijd (inheems Romeins).Ten behoeve van de toekomstige ontwikkeling zullen bodemverstorende ingrepen zich beperken tot maximaal circa 80 cm -mv. De archeologische vindplaats zal daardoor niet worden verstoord en kan daardoor in situ behouden blijven.

Advies Op grond van de resultaten van het inventariserend veldonderzoek wordt door Econsultancy de aanbeveling gedaan om binnen het plangebied geen vervolgonderzoek te laten uitvoeren. De geplande bodemverstorende ingreep zullen ruim boven het archeologisch vondst-/sporenniveau blijven. Voor verdere toekomstige bodemingrepen wordt geadviseerd geen graafwerkzaamheden uit te voeren die dieper gaan dan 130 cm -mv. Door middel van het hanteren van een bufferzone van circa 30 cm kunnen de gunstige conserveringstoestanden worden gewaarborgd. Indien toekomstige bodemingrepen wel dieper gaan dan 130 cm -mv, dan wordt geadviseerd een vervolgonderzoek uit te laten voeren in de vorm van een IVO karterende en waarderende fase, proefsleuven (IVO-P), waarmee kan worden bepaald of er met zekerheid sprake is van een archeologische vindplaats en zo ja, wat de waarde hiervan is (van behoudenswaardige kwaliteit of niet). Archeologisch onderzoek dient dan plaats te vinden op basis van een door de gemeente Lingewaard goedgekeurd PvE.

Wel dient te allen tijde bij het afgeven van een omgevingsvergunning de wettelijke meldingsplicht (artikel 5.10 Erfgoedwet juli 2016) kenbaar te worden gemaakt om het documenteren van toevalsvondsten te garanderen: Degene die anders dan bij het doen van opgravingen een zaak vindt waar-van hij weet dan wel redelijkerwijs moet vermoeden dat het een monument is (in roerende of onroerende zin), meldt die zaak zo spoedig mogelijk bij Onze minister. Deze aangifte dient te gebeuren bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed in Amersfoort. Het verdient aanbeveling ook de verantwoordelijk ambtenaar van de gemeente Lingewaard (de heer J. Brands) en diens adviseur (de heer J. Habraken, Regioarcheoloog gemeenten Duiven, Overbetuwe, Lingewaard, Renkum, Rheden, Rijnwaarden, Rozendaal, Westervoort en Zevenaar) hiervan per direct in kennis te stellen.

Identifier
DOI https://doi.org/10.17026/dans-28b-ktgd
PID https://nbn-resolving.org/urn:nbn:nl:ui:13-ez-mjjb
Metadata Access https://easy.dans.knaw.nl/oai?verb=GetRecord&metadataPrefix=oai_datacite&identifier=oai:easy.dans.knaw.nl:easy-dataset:132211
Provenance
Creator Broeke, E.M. ten
Publisher Econsultancy
Contributor Econsultancy
Publication Year 2019
Rights info:eu-repo/semantics/openAccess; License: http://creativecommons.org/licenses/by/4.0; http://creativecommons.org/licenses/by/4.0
OpenAccess true
Representation
Language Dutch; Flemish
Resource Type Text
Format application/pdf
Discipline Ancient Cultures; Archaeology; Humanities
Spatial Coverage (5.941 LON, 51.879 LAT); Huigensstraat 2; Gendt; Gemeente Lingewaard; Gelderland