Reconstructie kademuur Grimburgwal (AAR 126)

DOI

Op 1 september 2020 bezweek onverwachts een deel van de zuidelijke walmuur aan de Grimburgwal. Nadat ingrijpende noodvoorzieningen waren getroffen, kon Monumenten en Archeologie eind september onderzoek verrichten aan het metselwerk van de nog resterende kadedelen. Vervolgens werd in december het verwijderde funderingshout gedocumenteerd en bemonsterd voor jaarringonderzoek.

De betreffende kademuur was in 1874-1875 tot stand gekomen bij de herinrichting van het Binnengasthuisterrein. Om ruimte te maken voor het zogeheten Gesticht voor verpleging Vrouwenzieken – tegenwoordig gebouw BG2 van de Universiteit van Amsterdam – en een nieuwe kade werden het 17de-eeuwse Oudezijds Heerenlogement en de aangrenzende pakhuizen met steiger gesloopt. Van deze herinrichting is het bestek uit 1874 bewaard gebleven en is bekend dat alle werkzaamheden aan één aannemer werden gegund.

Op basis van het bestek kon een reconstructie van de in 1874 ontworpen kademuur met fundering worden getekend. Wat opviel was de voorgeschreven toepassing van relatief korte kespen op twee palen in afwijking van de gangbare walmuurfundering, waarbij gebruik werd gemaakt van langere kespen op drie palen.

Nadat de diverse onderdelen van de houten fundering waren gedocumenteerd, kon in combinatie met de bevindingen van het onderzoek aan het metselwerk, een reconstructie gemaakt worden van de kademuur zoals deze in afwijking van het ontwerp bleek te zijn uitgevoerd.

Bij het onderzoek zijn geen korte kespen met één pengat aangetroffen. Waarschijnlijk heeft de aannemer in afwijking op het bestek, toch gekozen voor de vertrouwde uitvoering met langere kespen op drie palen. Ook was zichtbaar dat een aantal vloerplanken voor de fundering van de kademuur waren gezaagd uit hergebruikte vloerbalken. Uit het jaarringonderzoek kan daar nog aan worden toegevoegd dat alleen de palen uit de bouwtijd van de kademuur stammen, en dat het andere hout afkomstig is uit diverse eerdere periodes en herkomstregio’s. Het lijkt erop dat de aannemer voor de bouw van de kademuur hout uit gesloopte gebouwen heeft hergebruikt.

Identifier
DOI https://doi.org/10.17026/AR/KLW5WT
Metadata Access https://archaeology.datastations.nl/oai?verb=GetRecord&metadataPrefix=oai_datacite&identifier=doi:10.17026/AR/KLW5WT
Provenance
Creator Derksen, David; Veerkamp, Jørgen
Publisher DANS Data Station Archaeology
Contributor Maas, Jort; Gemeente Amsterdam
Publication Year 2024
Rights CC-BY-4.0; info:eu-repo/semantics/openAccess; http://creativecommons.org/licenses/by/4.0
OpenAccess true
Contact Maas, Jort (Gemeente Amsterdam)
Representation
Resource Type Dataset
Format application/pdf
Size 3760808
Version 1.0
Discipline Humanities
Spatial Coverage Gemeente Amsterdam