Wrak Oranjemolen Vlissingen Wrak Oranjemolen Vlissingen

DOI

ADC Maritiem heeft op 16 en 17 april 2018 een waarderend onderzoek uitgevoerd op een scheepswrak dat is aangetroffen op het westelijk strandje voor het Oranjebastion uit de 16e e eeuw in Vlissingen. Het onderzoek is opgezet als een waarderend onderzoek conform de KNA landbodems 4.0. Vanwege het tij was het wrak slechts beperkt bereikbaar. Het onderzoek bestond uit het aanleggen van drie opgravingsputten, het uitvoeren van sonderingen, het maken van documentatie en het nemen van houtmonsters voor een datering.Op basis van de waarnemingen in het veld is vastgesteld dat het wrak een lengte heeft van 22,5 meter en een breedte van 5,3 meter ter plaatse van het mastgat in het achterschip. De maximale breedte van het wrak zal groter zijn: deze kan tussen de 6 en 7 meter liggen. Alle verzamelde gegevens wijzen erop dat het een tweemaster betreft die met het voorschip richting Vlissingen (noord) ligt. De zone waar op basis van de huidige inzichten het breedste deel van het wrak zou moeten liggen is echter lastig te onderzoeken. Het wrak is mogelijk van een tweemast kustvaarder uit de achttiende eeuw. Het vaartuig kan heel goed buitenlands zijn geweest. Voorbeelden van mogelijke typen zijn een galjoot of een brik.Het wrak is niet geïdentificeerd, maar op basis van het aanvullend verrichte archiefonderzoek, de aard van de scheepsconstructie en de vondsten is de hypothese opgesteld dat het wrak geplaatst kan worden in de context van de Engelse invasie in 1809. Er is historische documentatie gevonden over plunderende Engelse troepen die in december 1809 grote schade aanrichtten in Vlissingen, onder meer bij de daar aanwezige vloot. Er is zelfs een concrete vermelding van een schip dat gevuld zou zijn met kanonskogels en vervolgens is afgebrand. De vondst van tien kanonskogels bij deze wraklocatie is dan ook treffend. Om deze reden is er, ondanks dat er nog belangrijke vragen omtrent de datering en de aard van het wrak open staan, aanleiding om dit wrak in deze historische context te plaatsen. Andere redenen voor de aanwezigheid van dit grote wrak, zoals scheepskerkhof, hergebruik als maritieme infrastructuur of schipbreuk vinden vooralsnog geen onderbouwing in historische bronnen of historische kaarten. Het is zoals bij veel archeologische vindplaatsen niet mogelijk om deze redenatie helemaal sluitend te krijgen, maar dit is in zekere zin dan ook het aantrekkelijke/mysterieuze aan een archeologische vondst. Met toekomstig aanvullend veldonderzoek zou deze hypothese getoetst kunnen worden.Ook al is deze invasie van de Engelsen uitvoerig historisch gedocumenteerd, fysieke restanten die herinneren aan deze gebeurtenissen zijn niet veel bewaard gebleven. Het wrak vormt, mits de hypothese stand houdt, een getuigenis van deze periode. Het wrak op het Molenstrand blijkt om deze reden een interessante en belangwekkende vondst te zijn.Het feit dat de waardering van deze wraklocatie hoog uitpakt heeft voornamelijk te maken met belevingsaspecten. Gezien deze vaststelling adviseert ADC Maritiem om te streven naar behoud in situ van dit wrak. In principe is dit eenvoudig te realiseren door te monitoren of de afdekkende stenenlaag stabiel blijft.Daarnaast biedt deze wraklocatie perspectief voor meer onderzoek. Het betreft zowel onderzoek op het wrak zelf als in de directe omgeving. Het is denkbaar dat meer restanten die gerelateerd kunnen worden aan de Engelse invasie uit 1809 op het Molenstrand aanwezig zijn en in de toekomst vrijspoelen.Tot slot biedt een wraklocatie die regelmatig vrij spoelt interessante mogelijkheden voor publieksbereik. Net zoals de Engelse invasie uit 1944 is aangegeven met een beeld en een bord, zou een informatiepaneel over dit wrak een toegevoegde waarde zijn. Het is in dit verband interessant dat er op hetzelfde strand vermoedelijk ook restanten liggen van geallieerde landingsvaartuigen. Beide wrakken zijn als ensemble interessant voor de plaatselijke beleving van de geschiedenis.

Identifier
DOI https://doi.org/10.17026/dans-xnd-zun6
Metadata Access https://archaeology.datastations.nl/oai?verb=GetRecord&metadataPrefix=oai_datacite&identifier=doi:10.17026/dans-xnd-zun6
Provenance
Creator W.B. Waldus
Publisher DANS Data Station Archaeology
Contributor R.C.B. Steenbak; ADC ArcheoProjecten
Publication Year 2021
Rights DANS Licence; info:eu-repo/semantics/restrictedAccess; https://doi.org/10.17026/fp39-0x58
OpenAccess false
Contact R.C.B. Steenbak (Provincie Noord-Brabant)
Representation
Resource Type Dataset
Format application/pdf; image/jpeg; text/xml; application/vnd.ms-excel; application/vnd.openxmlformats-officedocument.wordprocessingml.document; application/msword; application/x-msaccess
Size 7522; 8313789; 501878; 274390; 9454; 50688; 23616; 69239; 88064; 97238; 6641; 3006281; 346310; 11594964; 3488959; 2633043; 3234926; 3512623; 3660767; 3526609; 4236725; 4301265; 4500763; 4506870; 4250745; 4369035; 4509122; 4874632; 3414411; 4067676; 4369600; 4337166; 3011072; 2270473; 2998784; 3180032; 3001344; 3115008; 4509878; 4863115; 4856427; 4933798; 4865286; 4582763; 4911597; 4889222; 4830344; 4723299; 4650258; 4746818; 4174079; 4559316; 4498352; 3049472; 3073024; 2998272; 2229138; 2256360; 2916864; 2933248; 2354530; 2883072; 3093504; 2309527; 3171328; 2194293; 2285613; 2276288; 3083264; 2982400; 2893312; 2958336; 3851630; 4869432; 4804921; 4954667; 4989125; 4868620; 4988550; 4935682; 5101513; 5127060; 4942065; 4618982; 4425183; 4415225; 4518517; 5067810; 4862369; 4618930; 4929847; 4816535; 4823288; 4864413; 4868468; 4653409; 4754763; 3087872; 3149312; 2392774; 2236409; 2254891; 2240940; 3032576; 3521746; 3254393; 3193149; 3588478; 3178145; 3414766; 3168052; 3536384; 3658100; 4499488; 5078248; 4089278; 3080192; 2850304; 3151360; 2877440; 2992640; 3028992; 3616446; 1352440; 4804271; 4881212; 4445340; 3042816; 2903552; 3038720; 3143168; 2992128; 2339181; 2303794; 3014144; 3035648; 3165696; 3120640; 3004416; 2434227; 2260761; 2221501; 2279561; 2189813; 2244158; 2358597; 3033088; 3003392; 3163648; 2240469; 3153408; 2218159; 2354323; 2287728; 3000320; 2258052; 2946560; 3318958; 3771581; 3551278; 3711545; 3670326; 3509700; 2979323; 4030901; 4405061; 3977615; 4456331; 17248256; 4451920
Version 1.0
Discipline Humanities