In januari 2022 is in opdracht van een particulier een archeologisch bureauonderzoek uitgevoerd voor het
plangebied Haven 40 te Volendam, gemeente Edam-Volendam. Het onderzoek is op zorgvuldige wijze
uitgevoerd conform de richtlijnen van de vigerende Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeologie (KNA 4.1).
De aanleiding tot het bureauonderzoek werd gevormd door geplande bodemverstorende werkzaamheden
die een bedreiging vormen voor eventueel aanwezige archeologische waarden.
De werkzaamheden bestaan uit de verbouwing van een woning waarbij het souterrain vernieuwd wordt.
Ter plaatse van het bestaande souterrain (afbeelding 4) zal de (10 cm dikke) bestaande vloer worden
vervangen door een nieuwe (40 cm dikke) vloer. Ontgravingen hier zullen een oppervlakte beslaan van
53,4 m² en tot 30 cm -mv reiken. Het bestaande souterrain zal tevens aan de tuinzijde worden uitgebreid
met een vloer van 27 cm dik. Ontgravingen in het uit te breiden gedeelte zullen een oppervlakte beslaan
van 33,4 m² en tot 27 cm -mv reiken. Daarnaast zal het maaiveld aan de rechtergevel iets afgegraven
worden zodat de deur naar het vernieuwde souterrain vrij komt te liggen (afbeelding 2), (het gaat om een
strook van ca. 6 m² met een maximale ontgravingsdiepte van ca. 40 cm -mv).
Het doel van het onderhavige onderzoek was het verwerven van informatie aan de hand van bestaande
bronnen over bekende of te verwachten archeologische waarden binnen het plangebied. Uit het onderzoek
is gebleken dat er binnen het plangebied een lage kans is op het aantreffen van nederzettingsresten uit de
Late Middeleeuwen en een hoge kans op het aantreffen van nederzettingsresten uit Nieuwe Tijd. De te
verwachten resten kunnen zich reeds binnen enkele decimeters onder de oppervlakte bevinden en kunnen
concreet bestaan uit fundamenten van huizen, (dijk)ophogingen, afvalkuilen, waterputten, beerputten,
paalsporen van huizen, gebruiksvoorwerpen alsmede sporen van werkplaatsen, winkels en
handelsactiviteiten. Wel bestaat de kans dat de bouw van de huidige woning (in 1938) de bovengrond in
het plangebied al enigszins verstoord heeft.
Volgens de archeologische beleidskaart van de gemeente Edam-Volendam bevindt het plangebied zich
binnen de historische kern van Volendam. Dit houdt in dat archeologisch onderzoek verplicht is bij
grondroerende werkzaamheden die dieper reiken dan 40 cm -mv en een oppervlak beslaan groter dan 50
m². Hoewel die geplande ingreep de gemeentelijke oppervlaktegrens overschrijdt, geldt dit niet voor de
gemeentelijke dieptegrens. Ontgravingen zullen over het algemeen slechts tot maximaal 30 cm -mv reiken
(voor slechts één of twee vierkante meter geldt een ontgravingsdiepte van 40 cm -mv).
Omdat de geplande ingreep de door de gemeente gestelde dieptegrens niet overschrijdt, en omdat de te
ontgraven bovengrond vermoedelijk in 1938 al enigszins verstoord is geraakt tijdens de bouw van de
huidige woning, wordt geadviseerd af te zien van archeologisch vervolgonderzoek.