WATZE VISSERDe ouders van Watze waren gezagsgetrouw. Na ontvangst van het pamflet pakte Watze zijn koffer in en ging buiten staan wachten om meegenomen te worden. Een wat oudere buurman, Wout, zei tegen Watze’s moeder dat hij op hem zou passen.De volgende dag ging Watze te voet op weg naar Waddinxveen en vandaar via Utrecht naar Soesterberg. Daar stapten de mannen de volgende dag de trein naar Arnhem in. De stad was geëvacueerd en er was veel kapot.Vanuit Arnhem werkte Watze aan het bouwen van bunkers door betonijzer te vlechten, werk dat hij nooit gedaan had. In Arnhem werd gewerkt aan versperringen. Soms gingen de mannen de verlaten huizen binnen op zoek naar iets eetbaars. Vlakbij het kamp van Watze was een kamp met Fransen en Italianen waarmee hij af en toe contact had. Verderop waren Russische krijgsgevangenen in een afgesloten kamp.De geallieerden rukten op en er werd steeds dichterbij geschoten. Watze raakte gewond door een scherf. Ontsnappen was moeilijk omdat Arnhem in een sperrzone lag. Bij een volgende beschieting zijn Watze en Wout gevlucht op stiekem in elkaar gezette fietsen.Na een lange en gevaarlijke tocht kwam Watze thuis. Zijn familie was er slecht aan toe. De bevrijding zou nog anderhalve maand op zich laten wachten, maar voor Watze en zijn familie duurde het eeuwen.Toen hij pas getrouwd was, kwamen zijn ervaringen naar boven. Hij droomde weer beschoten te worden door artillerie en door vliegtuigen. Watze is anders gaan denken over gezagsgetrouw zijn en volgzaamheid. Aan wat de Joden is overkomen, kan men zien waar dat toe leidt. “Je moet niet door het dolle heen achter allerlei ideeën aanlopen”, meent Watze. “Ieder mens is zelf verantwoordelijk voor wat hij doet”.
SAMENVATTING ONDERWERP. Op de avond van 9 november 1944 werd er een cordon rond Rotterdam en Schiedam gelegd door het Duitse leger. Alle belangrijke bruggen en strategische punten waren afgezet, trams reden niet meer en het telefoonverkeer was geblokkeerd. Op de twee daarop volgende dagen werden ruim 52.000 Rotterdammers en Schiedammers tussen de zeventien en veertig jaar oud opgepakt en afgevoerd richting Duitsland om daar dwangarbeid te verrichten in veelal beroerde omstandigheden.De Razzia van Rotterdam is een van de grootste klopjachten die het Duits Nationaalsocialistische regime heeft gehouden. Het verzetsblad Vrij Nederland reageerde dan ook geschokt, het schreef op 14 december 1944: ‘Vijftigduizend Nederlandse mannen laten zich als schapen wegvoeren en evenzoveel vrouwen zien toe hoe hun mannen en zoons weerloos naar Hitlers slachtbank worden geleid’.Het project Reis van de Razzia is gebaseerd op gefilmde getuigenissen van mannen die de razzia en de daaropvolgende reis hebben meegemaakt, om een hiaat in de geschiedschrijving te vullen en om inzicht te geven in de gebeurtenissen aan de hand van het thema "Handelingsruimte van een individu in een samenleving onder druk".
WATZE VISSERWatze's parents were obedient. After receiving the pamphlet, Watze packed his suitcase and went outside to wait to be taken away. An older neighbor, Wout, told Watze's mother that he would look after him.The next day, Watze set off on foot to Waddinxveen and from there via Utrecht to Soesterberg. There, the men boarded the train to Arnhem the next day. The city had been evacuated and much was destroyed.From Arnhem, Watze worked on building bunkers by braiding reinforcing steel, work he had never done. In Arnhem, they were working on roadblocks. Sometimes the men would enter abandoned houses in search of something to eat. Near Watze's camp was a camp with French and Italians with whom he had occasional contact. Further away, there were Russian prisoners of war in a closed camp.The Allies were advancing and the shots were coming closer and closer. Watze was wounded by shrapnel. Escape was difficult because Arnhem was in a restricted zone. During the next bombardment, Watze and Wout fled on secretly assembled bicycles.After a long and dangerous journey, Watze returned home. His family was in bad shape. Liberation would take another month and a half, but for Watze and his family it took ages.When he had just married, his experiences surfaced. He dreamed of being shot at by artillery and planes again. Watze started to think differently about being obedient and obedient. You can see where that leads from what happened to the Jews. "You shouldn't go crazy chasing all sorts of ideas," Watze believes. "Every person is responsible for what he does."
SUMMARY OF THE SUBJECT. On the evening of 9 November 1944, a cordon was placed around Rotterdam and Schiedam by the German army. All important bridges and strategic points were closed off, trams were no longer running and telephone traffic was blocked. On the following two days, more than 52,000 Rotterdammers and Schiedammers between the ages of seventeen and forty were arrested and taken to Germany to perform forced labour there, often in appalling conditions.
The Rotterdam Raid was one of the largest manhunts that the German National Socialist regime ever conducted. The resistance newspaper Vrij Nederland reacted with shock, writing on 14 December 1944: ‘Fifty thousand Dutch men let themselves be led away like sheep and just as many women watch as their husbands and sons are led defenceless to Hitler’s slaughterhouse’.
The project Journey of the Razzia is based on filmed testimonies of men who experienced the raid and the subsequent journey, to fill a gap in the historiography and to provide insight into the events based on the theme "Maneuverability of an individual in a society under pressure”.
WATZE VISSERWatzes Eltern waren gehorsam. Nachdem Watze die Broschüre erhalten hatte, packte er seinen Koffer und ging nach draußen, um darauf zu warten, abgeführt zu werden. Ein älterer Nachbar, Wout, sagte Watzes Mutter, dass er auf ihn aufpassen würde.Am nächsten Tag machte sich Watze zu Fuß auf den Weg nach Waddinxveen und von dort über Utrecht nach Soesterberg. Am nächsten Tag bestiegen die Männer den Zug nach Arnheim. Die Stadt war evakuiert worden und vieles war zerstört.Von Arnheim aus arbeitete Watze am Bau von Bunkern durch Flechten von Bewehrungsstäben, eine Arbeit, die er noch nie zuvor gemacht hatte. In Arnheim wurden Sperren errichtet. Manchmal betraten die Männer die verlassenen Häuser auf der Suche nach etwas Essbarem. In der Nähe von Watzes Lager befand sich ein Lager mit Franzosen und Italienern, mit denen er gelegentlich Kontakt hatte. Weiter hinten wurden russische Kriegsgefangene in einem geschlossenen Lager untergebracht.Die Alliierten rückten vor und die Schüsse kamen immer näher. Watze wurde durch einen Granatsplitter verletzt. Eine Flucht war schwierig, da Arnheim Sperrgebiet war. Während einer weiteren Schießerei flohen Watze und Wout auf heimlich zusammengebauten Fahrrädern.Nach einer langen und gefährlichen Reise kehrte Watze nach Hause zurück. Seiner Familie ging es schlecht. Bis zur Befreiung dauerte es noch anderthalb Monate, für Watze und seine Familie dauerte es jedoch eine Ewigkeit.Als er frisch verheiratet war, kamen seine Erlebnisse wieder an die Oberfläche. Er träumte davon, erneut von Artillerie und Flugzeugen beschossen zu werden. Watze hat begonnen, Gehorsam und Gehorsam anders zu betrachten. Angesichts dessen, was mit den Juden geschah, kann man erkennen, wohin das führt. „Man sollte nicht wie ein Verrückter allen möglichen Ideen hinterherjagen“, ist Watze überzeugt. „Jeder Mensch ist für sein Handeln selbst verantwortlich.“
ZUSAMMENFASSUNG THEMA. Am Abend des 9. November 1944 errichtete die deutsche Armee eine Sperre um Rotterdam und Schiedam. Alle wichtigen Brücken und strategischen Punkte wurden abgesperrt, Straßenbahnen fuhren nicht mehr und der Telefonverkehr war unterbrochen. An den beiden folgenden Tagen wurden über 52.000 Einwohner Rotterdams und Schiedams im Alter zwischen 17 und 40 Jahren festgenommen und nach Deutschland verschleppt, um dort unter oft entsetzlichen Bedingungen Zwangsarbeit zu verrichten.
Die Razzia in Rotterdam war eine der größten Menschenjagden, die das nationalsozialistische Regime in Deutschland jemals durchgeführt hat. Die Widerstandszeitung Vrij Nederland reagierte schockiert und schrieb am 14. Dezember 1944: „Fünfzigtausend Niederländer ließen sich wie Schafe abführen und ebenso viele Frauen mussten zusehen, wie ihre Männer und Söhne wehrlos zu Hitlers Schlachthaus geführt wurden.“. Das Projekt „Journey of the Razzia“ basiert auf gefilmten Zeugenaussagen von Männern, die die Razzia und die anschließende Reise miterlebt haben, um eine Lücke in der Geschichtsschreibung zu schließen und unter dem Thema „Der Handlungsspielraum eines Individuums in einer Gesellschaft unter Druck“ Einblicke in die Ereignisse zu geben.
Op de avond van 9 november 1944 werd er een cordon rond Rotterdam en Schiedam gelegd door het Duitse leger. Alle belangrijke bruggen en strategische punten waren afgezet, trams reden niet meer en het telefoonverkeer was geblokkeerd. Op de twee daaropvolgende dagen werden ruim 52.000 Rotterdammers en Schiedammers tussen de zeventien en veertig jaar oud opgepakt en afgevoerd richting Duitsland om daar dwangarbeid te verrichten in veelal beroerde omstandigheden. De Razzia van Rotterdam is een van de grootste klopjachten die het Duits nationaalsocialistische regime heeft gehouden. Het verzetsblad Vrij Nederland reageerde dan ook geschokt, het schreef op 14 december 1944: ‘Vijftigduizend Nederlandse mannen laten zich als schapen wegvoeren en evenzoveel vrouwen zien toe hoe hun mannen en zoons weerloos naar Hitlers slachtbank worden geleid’.Het project Reis van de Razzia is gebaseerd op gefilmde getuigenissen van mannen die de razzia en de daaropvolgende reis hebben meegemaakt, om een hiaat in de geschiedschrijving te vullen en om inzicht te geven in de gebeurtenissen aan de hand van het thema "Handelingsruimte van een individu in een samenleving onder druk".De getuigenissen in Reis van de Razzia zijn gedaan door mannen die nu gemiddeld 87 jaar oud zijn en indertijd, eind 1944, tussen de 17 en 21 jaar oud waren. In de getuigenissen van deze jongens valt te horen wat hun overkomen is tijdens de oorlogsjaren en wat hun handelingsruimte was ten tijde van de razzia. Maar ook hoe de ervaring van de reis van de razzia, naar Duitsland en Oost-Nederland, hun verzelfstandiging in de hand heeft gewerkt.Na de bevrijding pakten de jongens de draad weer op, in een groot aantal gevallen nog onderbroken door de politionele acties in Indonesië. Maar uiteindelijk kregen ze een eigen leven, een eigen gezin, in een Nederland dat volop in het teken stond van de wederopbouw.Het project bestaat uit 76 interviews. Ieder interview is beschikbaar als afzonderlijke dataset met een eigen Persistent Identifier. Iedere dataset is als volgt opgebouwd: Bestand .docx-bestand is de transcriptie in Word. Bestand _3, indien aanwezig, bevat een beschrijving van de route die geïnterviewde heeft afgelegd.* Soms heeft de geïnterviewde aanvullende informatie, zoals foto's of een (eerder geschreven) verslag, beschikbaar gesteld. Deze informatie is dan opgenomen als _data en/of _fotobestand in de desbetreffende dataset. De inhoud wordt beschreven in het opmerkingenveld van de dataset.
