Getuigen Verhalen, Reis van de Razzia, interview met Dick Blonk

DOI

DICK BLONK (NL) De heer Blonk was achttien jaar toen hij meeging met de razzia. Met een kolenaak kwam hij terecht in Kampen. Van daar uit is hij verder gegaan met de trein naar Duitsland tot in het Ruhrgebied bij Essen. Onderweg heeft hij schoten gehoord, maar pas later heeft hij begrepen dat er mensen zijn doodgeschoten. Hij moest loopgraven en schuttersputjes graven.Hij is bevrijd door de Amerikanen en werd, na ontluizing en inschrijving, opgevangen in een gevangenis in Duitsland en later in een klooster bij Vaals. Daar bleek hij tuberculeuze buikvliesontsteking te hebben. Uiteindelijk is hij met een ambulance naar huis, naar Rotterdam terug vervoerd. Daar heeft hij nog een jaar nodig gehad om te herstellen.Toen hij hersteld was, ging hij aan het werk. Hij heeft zijn werkzame leven als inspecteur van woningcorporaties in 1990 beëindigd. De heer Blonk herinnert zich nog goed de armoede en dat heeft er toe geleid dat hij nog steeds geen eten weggooit.

SAMENVATTING ONDERWERP Op de avond van 9 november 1944 werd er een cordon rond Rotterdam en Schiedam gelegd door het Duitse leger. Alle belangrijke bruggen en strategische punten waren afgezet, trams reden niet meer en het telefoonverkeer was geblokkeerd. Op de twee daarop volgende dagen werden ruim 52.000 Rotterdammers en Schiedammers tussen de zeventien en veertig jaar oud opgepakt en afgevoerd richting Duitsland om daar dwangarbeid te verrichten in veelal beroerde omstandigheden.De Razzia van Rotterdam is een van de grootste klopjachten die het Duits Nationaalsocialistische regime heeft gehouden. Het verzetsblad Vrij Nederland reageerde dan ook geschokt, het schreef op 14 december 1944: ‘Vijftigduizend Nederlandse mannen laten zich als schapen wegvoeren en evenzoveel vrouwen zien toe hoe hun mannen en zoons weerloos naar Hitlers slachtbank worden geleid’.Het project Reis van de Razzia is gebaseerd op gefilmde getuigenissen van mannen die de razzia en de daaropvolgende reis hebben meegemaakt, om een hiaat in de geschiedschrijving te vullen en om inzicht te geven in de gebeurtenissen aan de hand van het thema "Handelingsruimte van een individu in een samenleving onder druk".

DICK BLONK (EN) Mr. Blonk was eighteen years old when he went on the raid. He arrived in Kampen on a coal barge. From there he continued by train to Germany, all the way to the Ruhr area near Essen. On the way he heard shots, but only later did he understand that people had been shot. He had to dig trenches and foxholes.He was liberated by the Americans and, after being deloused and registered, was taken in by a prison in Germany and later by a monastery near Vaals. There he turned out to have tuberculous peritonitis. Eventually he was taken home by ambulance, back to Rotterdam. It took him another year to recover there.When he had recovered, he went back to work. He ended his working life as an inspector of housing corporations in 1990. Mr. Blonk still remembers the poverty well and that has led to him still not throwing away any food.

SUMMARY OF THE SUBJECT. On the evening of 9 November 1944, a cordon was placed around Rotterdam and Schiedam by the German army. All important bridges and strategic points were closed off, trams were no longer running and telephone traffic was blocked. On the following two days, more than 52,000 Rotterdammers and Schiedammers between the ages of seventeen and forty were arrested and taken to Germany to perform forced labour there, often in appalling conditions. The Rotterdam Raid was one of the largest manhunts that the German National Socialist regime ever conducted. The resistance newspaper Vrij Nederland reacted with shock, writing on 14 December 1944: ‘Fifty thousand Dutch men let themselves be led away like sheep and just as many women watch as their husbands and sons are led defenceless to Hitler’s slaughterhouse’. The project Journey of the Razzia is based on filmed testimonies of men who experienced the raid and the subsequent journey, to fill a gap in the historiography and to provide insight into the events based on the theme "Maneuverability of an individual in a society under pressure”.

DICK BLONK (DE) Herr Blonk war achtzehn Jahre alt, als er an dem Überfall teilnahm. Er kam mit einem Kohlenkahn in Kampen an. Von dort reiste er mit der Bahn weiter nach Deutschland bis ins Ruhrgebiet bei Essen. Unterwegs hörte er Schüsse, doch erst später wurde ihm klar, dass Menschen erschossen worden waren. Er musste Gräben und Schützenlöcher ausheben.Er wurde von den Amerikanern befreit und nach der Entlausung und Registrierung in einem Gefängnis in Deutschland und später in einem Kloster bei Vaals aufgenommen. Dort wurde bei ihm eine tuberkulöse Peritonitis festgestellt. Schließlich wurde er mit dem Krankenwagen zurück nach Rotterdam gebracht. Er brauchte ein weiteres Jahr, um sich zu erholen.Nachdem er sich erholt hatte, machte er sich an die Arbeit. Im Jahr 1990 beendete er seine berufliche Laufbahn als Wohnungsbauinspektor. Herr Blonk erinnert sich noch gut an die Armut und das hat dazu geführt, dass er bis heute keine Lebensmittel wegwirft.

ZUSAMMENFASSUNG THEMA. Am Abend des 9. November 1944 errichtete die deutsche Armee eine Sperre um Rotterdam und Schiedam. Alle wichtigen Brücken und strategischen Punkte wurden abgesperrt, Straßenbahnen fuhren nicht mehr und der Telefonverkehr war unterbrochen. An den beiden folgenden Tagen wurden über 52.000 Einwohner Rotterdams und Schiedams im Alter zwischen 17 und 40 Jahren festgenommen und nach Deutschland verschleppt, um dort unter oft entsetzlichen Bedingungen Zwangsarbeit zu verrichten. Die Razzia in Rotterdam war eine der größten Menschenjagden, die das nationalsozialistische Regime in Deutschland jemals durchgeführt hat. Die Widerstandszeitung Vrij Nederland reagierte schockiert und schrieb am 14. Dezember 1944: „Fünfzigtausend Niederländer ließen sich wie Schafe abführen und ebenso viele Frauen mussten zusehen, wie ihre Männer und Söhne wehrlos zu Hitlers Schlachthaus geführt wurden.“. Das Projekt „Journey of the Razzia“ basiert auf gefilmten Zeugenaussagen von Männern, die die Razzia und die anschließende Reise miterlebt haben, um eine Lücke in der Geschichtsschreibung zu schließen und unter dem Thema „Der Handlungsspielraum eines Individuums in einer Gesellschaft unter Druck“ Einblicke in die Ereignisse zu geben.

Op de avond van 9 november 1944 werd er een cordon rond Rotterdam en Schiedam gelegd door het Duitse leger. Alle belangrijke bruggen en strategische punten waren afgezet, trams reden niet meer en het telefoonverkeer was geblokkeerd. Op de twee daaropvolgende dagen werden ruim 52.000 Rotterdammers en Schiedammers tussen de zeventien en veertig jaar oud opgepakt en afgevoerd richting Duitsland om daar dwangarbeid te verrichten in veelal beroerde omstandigheden. De Razzia van Rotterdam is een van de grootste klopjachten die het Duits nationaalsocialistische regime heeft gehouden. Het verzetsblad Vrij Nederland reageerde dan ook geschokt, het schreef op 14 december 1944: ‘Vijftigduizend Nederlandse mannen laten zich als schapen wegvoeren en evenzoveel vrouwen zien toe hoe hun mannen en zoons weerloos naar Hitlers slachtbank worden geleid’.Het project Reis van de Razzia is gebaseerd op gefilmde getuigenissen van mannen die de razzia en de daaropvolgende reis hebben meegemaakt, om een hiaat in de geschiedschrijving te vullen en om inzicht te geven in de gebeurtenissen aan de hand van het thema "Handelingsruimte van een individu in een samenleving onder druk".De getuigenissen in Reis van de Razzia zijn gedaan door mannen die nu gemiddeld 87 jaar oud zijn en indertijd, eind 1944, tussen de 17 en 21 jaar oud waren. In de getuigenissen van deze jongens valt te horen wat hun overkomen is tijdens de oorlogsjaren en wat hun handelingsruimte was ten tijde van de razzia. Maar ook hoe de ervaring van de reis van de razzia, naar Duitsland en Oost-Nederland, hun verzelfstandiging in de hand heeft gewerkt.Na de bevrijding pakten de jongens de draad weer op, in een groot aantal gevallen nog onderbroken door de politionele acties in Indonesië. Maar uiteindelijk kregen ze een eigen leven, een eigen gezin, in een Nederland dat volop in het teken stond van de wederopbouw.Het project bestaat uit 76 interviews. Ieder interview is beschikbaar als afzonderlijke dataset met een eigen Persistent Identifier. Iedere dataset is als volgt opgebouwd: Bestand .docx-bestand is de transcriptie in Word. Bestand _3, indien aanwezig, bevat een beschrijving van de route die geïnterviewde heeft afgelegd.* Soms heeft de geïnterviewde aanvullende informatie, zoals foto's of een (eerder geschreven) verslag, beschikbaar gesteld. Deze informatie is dan opgenomen als _data en/of _fotobestand in de desbetreffende dataset. De inhoud wordt beschreven in het opmerkingenveld van de dataset.

Identifier
DOI https://doi.org/10.17026/dans-z9t-2tge
Metadata Access https://ssh.datastations.nl/oai?verb=GetRecord&metadataPrefix=oai_datacite&identifier=doi:10.17026/dans-z9t-2tge
Provenance
Creator E. J. de Jager
Publisher DANS Data Station Social Sciences and Humanities
Contributor NIOD; E. J. de Jager MA; Erik J. de Jager MA; T. Broere (Transcriber for Stichting Reis van de Razzia); S. Coppens (Researcher for Erik J de Jager Documentary Films); A. Oosthoek (Historical Advisor for Stichting Reis van de Razzia); E. Hafkamp (Production Consultant for Erik J de Jager Documentary Films); Funding Agency: Dr. Hendrik Muller's Vaderlandsch Fonds; Funding Agency: Van Ommeren-de Voogt Stichting; Funding Agency: Stichting Swart van Essen; Funding Agency: van Capellen Stichting; Funding Agency: vFonds; Funding Agency: Nationale Postcode Loterij; Funding Agency: Prins Bernard Cultuurfonds Zuid-Holland; Funding Agency: DeltaPORT Donatie Fonds
Publication Year 2014
Funding Reference See Contributors
Rights CC-BY-NC-SA-4.0; info:eu-repo/semantics/openAccess; http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0
OpenAccess true
Contact NIOD (NIOD Institute for War, Holocaust and Genocide Studies); E. J. de Jager MA (Erik J. de Jager Documentary Films & Projects)
Representation
Resource Type video 2K, PDF, DOCX, vtt; Dataset
Format application/zip; application/pdf; text/vtt; application/vnd.openxmlformats-officedocument.wordprocessingml.document; video/mp4; application/octet-stream
Size 38499; 125506; 54400; 45031; 49233; 271301416; 52643; 276951
Version 3.0
Discipline Agriculture, Forestry, Horticulture, Aquaculture; Agriculture, Forestry, Horticulture, Aquaculture and Veterinary Medicine; History; Humanities; Life Sciences; Social Sciences; Social and Behavioural Sciences; Soil Sciences
Spatial Coverage Rotterdam