Getuigen Verhalen, Kamp Amersfoort, interview 064

DOI

Geïnterviewde (1927) was de één na jongste uit een gezin van 9 kinderen. Zijn vader had als militair dienst gedaan in Suriname en verhuisde later naar Limburg om in de mijnen bij Heerlen te werken. Weer later werkte hij als lithograaf in Eindhoven. Na de lagere school en de ambachtsschool kwam geïnterviewde als leerling instrumentmaker bij Philips in Eindhoven terecht. Al spoedig begon hij daar met sabotage-activiteiten die hij voortzette bij zijn volgende werkgever, rubberfabriek Treub. Daar wist hij een afweergeschut dat op het dak was geplaatst, onklaar te maken. Vermoedelijk is hij verraden door een N.S.B.-er. Hij werd opgepakt en in bureau Paradijslaan verhoord onder verdenking van lidmaatschap van een verzetsgroep. Hij werd hierbij meerdere malen mishandeld, o.a. werd zijn bril op zijn hoofd kapot geslagen. Door de Marechaussee is hij naar Amersfoort gebracht waar hij werd ingeschreven, via de Rozentuin naar de Bekleidungskammer, kaalgeschoren en met kleding en klompen naar de barak afgevoerd. Regelmatig moest geïnterviewde met zo’n 200 medegevangen over de appèlplaats rondjes marcheren, soms de hele dag. Geïnterviewde kreeg dysenterie en kwam in de ziekenbarak terecht, waar hij zijn maatje Appie leerde kennen. Om aan de honger te ontkomen, probeerde hij een baantje bij de keukenafdeling te krijgen. Hij mocht als knechtje in de kelder om koolrapen en witte kolen in stukken te hakken voor de aardappelsoep. Toen hij hier met een hakmes bevroren stukken vlees aan het afhakken was, kwam Kotälla hem nog eens de les lezen. Hij beval hem om zijn hand op het hakblok te leggen, waarna hij met het hakmes dreigde zijn vingers eraf te slaan, hetgeen eerder al eens was gebeurd bij een andere gevangene. Bij de derde dreiging zag hij in de ogen van Kotälla een flikkering, waardoor hij vliegensvlug zijn hand weghaalde. Zo voorkwam hij dat hij invalide werd en mocht hij verder gaan met zijn werk. Hij wist zijn maatje uit de ziekenboeg bij het werkcommando in de keuken te krijgen en redde hem zo van de hongerdood. Op 1 mei 1944 werd hij voor verhoor naar Utrecht gebracht, waar hij in de gevangenis op het Wolvenplein terecht kwam. Hij werd ingezet om wasgoed in de vrachtauto te laden en zo een extra boterham te verdienen. Dankzij een moment van onoplettendheid van de wacht wist hij door de afrastering te ontsnappen. Hij kwam via Zoetermeer in Oisterwijk terecht bij een verzetsgroep van ca. 20 man. Daar bleef hij ondergedoken tot aan de bevrijding van Brabant. Na de bevrijding van Eindhoven op 8 september 1944 meldde hij zich aan bij de Stoottroepen. Na een korte opleiding werd hij ingezet aan het front in Limburg en later bij de MID (Militaire Inlichtingendienst).

Nationaal Monument Kamp Amersfoort, op de grens van Leusden en Amersfoort, is een van de drie bekendste Nederlandse herinneringscentra. In de periode 1941 tot 1945 hebben ongeveer 37.000 gevangenen voor korte of langere tijd vastgezeten in dit doorgangs-, tevens strafkamp dat onder direct bevel stond van de SS.In de loop der jaren heeft Nationaal Monument Kamp Amersfoort meer dan 100 oud-gevangenen kunnen interviewen over hun tijd in het kamp tijdens de Tweede Wereldoorlog. Dit zijn bijzondere interviews, die een indrukwekkend inkijkje geven in hoe het leven indertijd was in Kamp Amersfoort. Verhalen over strafappèls, het slechte eten, het wrede regime, maar ook over medegevangenen en hoe je als gevangene probeerde te overleven. Voor zover mogelijk worden alle interviews in de komende tijd beschikbaar gesteld.Het interviewteam:Diete Oudesluijs, Eddy van der Pluim, Dick van den Berg en Karel Kreuning.Team annotatie:Ruud Slabbertje, Ruud Boelen, Jertske Pasman, Siebe de Vries, Leen Bakker, Willem Tjipjes, Aloysius Michielsen, Jan Ulehake, Bram FaberSpraakherkenning:Hetty van Oel, Henny Wind

Identifier
DOI https://doi.org/10.17026/dans-z4m-7772
Metadata Access https://ssh.datastations.nl/oai?verb=GetRecord&metadataPrefix=oai_datacite&identifier=doi:10.17026/dans-z4m-7772
Provenance
Creator E. van der Pluijm
Publisher DANS Data Station Social Sciences and Humanities
Contributor L Elemans; D. Oudesluijs; D. van den Berg; H. Wind; S. de Vries; Financier: Willem Nico Scheepstra Stichting te Hoevelaken; Stichting Nationaal Monument Kamp Amersfoort
Publication Year 2018
Rights DANS Licence; info:eu-repo/semantics/restrictedAccess; https://doi.org/10.17026/fp39-0x58
OpenAccess false
Contact L Elemans (NATIONAAL MONUMENT KAMP AMERSFOORT)
Representation
Resource Type Dataset
Format application/zip; application/pdf; video/mp4
Size 30233; 64076; 564829761
Version 2.0
Discipline Agriculture, Forestry, Horticulture, Aquaculture; Agriculture, Forestry, Horticulture, Aquaculture and Veterinary Medicine; History; Humanities; Life Sciences; Social Sciences; Social and Behavioural Sciences; Soil Sciences