GIJS SCHENK. Gijs' vader vroeg aan een Duitse soldaat of zijn zoon wel mee moest met de razzia, want hij was tenslotte nog maar 17 jaar oud. De soldaat antwoordde dat zijn twee kinderen aan het Oostfront zaten, dat was toch veel erger. Via Kampen kwam Gijs per trein terecht in Bocholt en Handen, waar hij moest werken aan loopgraven. Bij een aanval door jachtbommenwerpers werden de paarden getroffen, Gijs heeft ze horen huilen in hun doodsstrijd.In Bocholt zag Gijs hoe twee Engelse jachtvliegtuigen werden neergeschoten. De stad werd echter zwaar gebombardeerd en de volgende morgen moest Gijs helpen mensen onder het puin vandaan te halen. Gijs heeft veel leed gezien tijdens zijn verblijf en gedurende zijn ontsnapping. Elke keer nog als er een vliegtuig overkomt, denkt Gijs aan bommen.
Inhoud bestand _data:2 briefkaartenInhoud bestand _foto:briefwisseling geïnterviewde en moeder, foto’s met anderen. Tijdschema razzia.
SAMENVATTING ONDERWERPOp de avond van 9 november 1944 werd er een cordon rond Rotterdam en Schiedam gelegd door het Duitse leger. Alle belangrijke bruggen en strategische punten waren afgezet, trams reden niet meer en het telefoonverkeer was geblokkeerd. Op de twee daarop volgende dagen werden ruim 52.000 Rotterdammers en Schiedammers tussen de zeventien en veertig jaar oud opgepakt en afgevoerd richting Duitsland om daar dwangarbeid te verrichten in veelal beroerde omstandigheden.De Razzia van Rotterdam is een van de grootste klopjachten die het Duits Nationaalsocialistische regime heeft gehouden. Het verzetsblad Vrij Nederland reageerde dan ook geschokt, het schreef op 14 december 1944: ‘Vijftigduizend Nederlandse mannen laten zich als schapen wegvoeren en evenzoveel vrouwen zien toe hoe hun mannen en zoons weerloos naar Hitlers slachtbank worden geleid’.Het project Reis van de Razzia is gebaseerd op gefilmde getuigenissen van mannen die de razzia en de daaropvolgende reis hebben meegemaakt, om een hiaat in de geschiedschrijving te vullen en om inzicht te geven in de gebeurtenissen aan de hand van het thema "Handelingsruimte van een individu in een samenleving onder druk".
GIJS SCHENK. Gijs' father asked a German soldier whether his son should go on the raid, because he was only 17 years old. The soldier replied that his two children were on the Eastern Front, which was much worse. Via Kampen, Gijs arrived by train in Bocholt and Handen, where he had to work on trenches. During an attack by fighter bombers, the horses were hit, Gijs heard them cry in their death struggle.In Bocholt, Gijs saw two English fighter planes being shot down. However, the city was heavily bombed and the next morning Gijs had to help pull people out from under the rubble. Gijs witnessed much suffering during his stay and during his escape. Every time a plane flies over, Gijs thinks of bombs.
File contents _data:2 postcardsFile contents _photo:correspondence between interviewee and mother, photos with others. Timetable of raid.
SUMMARY OF THE SUBJECT. On the evening of 9 November 1944, a cordon was placed around Rotterdam and Schiedam by the German army. All important bridges and strategic points were closed off, trams were no longer running and telephone traffic was blocked. On the following two days, more than 52,000 Rotterdammers and Schiedammers between the ages of seventeen and forty were arrested and taken to Germany to perform forced labour there, often in appalling conditions.
The Rotterdam Raid was one of the largest manhunts that the German National Socialist regime ever conducted. The resistance newspaper Vrij Nederland reacted with shock, writing on 14 December 1944: ‘Fifty thousand Dutch men let themselves be led away like sheep and just as many women watch as their husbands and sons are led defenceless to Hitler’s slaughterhouse’.
The project Journey of the Razzia is based on filmed testimonies of men who experienced the raid and the subsequent journey, to fill a gap in the historiography and to provide insight into the events based on the theme "Maneuverability of an individual in a society under pressure”
GIJS SCHENK. Gijs‘ Vater fragte einen deutschen Soldaten, ob sein Sohn bei dem Überfall mitmachen solle, weil er erst 17 Jahre alt sei. Der Soldat antwortete, dass seine beiden Kinder an der Ostfront seien, wo es viel schlimmer sei. Über Kampen fuhr Gijs mit dem Zug nach Bocholt und Handen, wo er in Schützengräben arbeiten musste. Bei einem Angriff von Jagdbombern wurden die Pferde getroffen, Gijs hörte sie in ihrem Todeskampf schreien.In Bocholt sah Gijs, wie zwei englische Jagdflugzeuge abgeschossen wurden. Die Stadt wurde jedoch schwer bombardiert und am nächsten Morgen musste Gijs helfen, Menschen aus den Trümmern zu retten. Gijs hat während seines Aufenthalts und seiner Flucht viel Leid erlebt. Jedes Mal, wenn ein Flugzeug über ihn hinwegfliegt, denkt Gijs an Bomben.
Dateiinhalt _Daten:2 PostkartenDateiinhalt _Foto:Briefwechsel zwischen Interviewpartner und Mutter, Fotos mit anderen. Raid-Zeitplan.
ZUSAMMENFASSUNG THEMA. Am Abend des 9. November 1944 errichtete die deutsche Armee eine Sperre um Rotterdam und Schiedam. Alle wichtigen Brücken und strategischen Punkte wurden abgesperrt, Straßenbahnen fuhren nicht mehr und der Telefonverkehr war unterbrochen. An den beiden folgenden Tagen wurden über 52.000 Einwohner Rotterdams und Schiedams im Alter zwischen 17 und 40 Jahren festgenommen und nach Deutschland verschleppt, um dort unter oft entsetzlichen Bedingungen Zwangsarbeit zu verrichten.
Die Razzia in Rotterdam war eine der größten Menschenjagden, die das nationalsozialistische Regime in Deutschland jemals durchgeführt hat. Die Widerstandszeitung Vrij Nederland reagierte schockiert und schrieb am 14. Dezember 1944: „Fünfzigtausend Niederländer ließen sich wie Schafe abführen und ebenso viele Frauen mussten zusehen, wie ihre Männer und Söhne wehrlos zu Hitlers Schlachthaus geführt wurden.“. Das Projekt „Journey of the Razzia“ basiert auf gefilmten Zeugenaussagen von Männern, die die Razzia und die anschließende Reise miterlebt haben, um eine Lücke in der Geschichtsschreibung zu schließen und unter dem Thema „Der Handlungsspielraum eines Individuums in einer Gesellschaft unter Druck“ Einblicke in die Ereignisse zu geben.
Op de avond van 9 november 1944 werd er een cordon rond Rotterdam en Schiedam gelegd door het Duitse leger. Alle belangrijke bruggen en strategische punten waren afgezet, trams reden niet meer en het telefoonverkeer was geblokkeerd. Op de twee daaropvolgende dagen werden ruim 52.000 Rotterdammers en Schiedammers tussen de zeventien en veertig jaar oud opgepakt en afgevoerd richting Duitsland om daar dwangarbeid te verrichten in veelal beroerde omstandigheden. De Razzia van Rotterdam is een van de grootste klopjachten die het Duits nationaalsocialistische regime heeft gehouden. Het verzetsblad Vrij Nederland reageerde dan ook geschokt, het schreef op 14 december 1944: ‘Vijftigduizend Nederlandse mannen laten zich als schapen wegvoeren en evenzoveel vrouwen zien toe hoe hun mannen en zoons weerloos naar Hitlers slachtbank worden geleid’.Het project Reis van de Razzia is gebaseerd op gefilmde getuigenissen van mannen die de razzia en de daaropvolgende reis hebben meegemaakt, om een hiaat in de geschiedschrijving te vullen en om inzicht te geven in de gebeurtenissen aan de hand van het thema "Handelingsruimte van een individu in een samenleving onder druk".De getuigenissen in Reis van de Razzia zijn gedaan door mannen die nu gemiddeld 87 jaar oud zijn en indertijd, eind 1944, tussen de 17 en 21 jaar oud waren. In de getuigenissen van deze jongens valt te horen wat hun overkomen is tijdens de oorlogsjaren en wat hun handelingsruimte was ten tijde van de razzia. Maar ook hoe de ervaring van de reis van de razzia, naar Duitsland en Oost-Nederland, hun verzelfstandiging in de hand heeft gewerkt.Na de bevrijding pakten de jongens de draad weer op, in een groot aantal gevallen nog onderbroken door de politionele acties in Indonesië. Maar uiteindelijk kregen ze een eigen leven, een eigen gezin, in een Nederland dat volop in het teken stond van de wederopbouw.Het project bestaat uit 76 interviews. Ieder interview is beschikbaar als afzonderlijke dataset met een eigen Persistent Identifier. Iedere dataset is als volgt opgebouwd: Bestand .docx-bestand is de transcriptie in Word. Bestand _3, indien aanwezig, bevat een beschrijving van de route die geïnterviewde heeft afgelegd.* Soms heeft de geïnterviewde aanvullende informatie, zoals foto's of een (eerder geschreven) verslag, beschikbaar gesteld. Deze informatie is dan opgenomen als _data en/of _fotobestand in de desbetreffende dataset. De inhoud wordt beschreven in het opmerkingenveld van de dataset.
